Καρκίνος μήτρας – καρκίνος ενδομητρίου

Το καρκίνωμα της μήτρας είναι ένας κακοήθης όγκος των επιθηλιακών κυττάρων της μήτρας. Λόγω της εντόπισης διαφοροποιείται: 1. Το καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας - καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και 2. Το καρκίνωμα του σώματος - καρκίνωμα του ενδομητρίου (βλεννογόνος μεμβράνης της μήτρας). ( https://de.wikipedia.org/wiki/uteruskrebs ). Άλλα ονόματα για τον καρκίνο της μήτρας είναι καρκίνωμα ενδομητρίου, καρκίνωμα σώματος ή καρκίνος του σώματος της μήτρας. Υπάρχουν δύο τύποι καρκίνου της μήτρας:

1) Καρκίνωμα τύπου Ι: καρκίνωμα εξαρτώμενο από οιστρογόνο επηρεασμένο από ορμόνες.

2) Καρκίνωμα τύπου II: ανεξάρτητο από οιστρογόνα καρκίνωμα που αναπτύσσεται ανεξάρτητα από τις ορμόνες ( https://www.onmeda.de/opathien/gebärmutterkrebs-causen-1414.htm ).

Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου αυξάνεται με την ηλικία. Κάτω των 40 ετών, μόνο 6 στις 100.000 γυναίκες προσβάλλονται από τη νόσο, μεταξύ 60 και 70. 80 στις 100.000 γυναίκες προσβάλλονται από τη νόσο. Η άμεση αιτία της νόσου είναι ακόμη άγνωστη.
Ωστόσο, υπάρχει μια σειρά από παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη της νόσου. Η παχυσαρκία είναι ένας από τους παράγοντες κινδύνου. Τα οιστρογόνα διεγείρουν την ανάπτυξη του ενδομητρίου. Εάν η διεγερτική επίδραση των οιστρογόνων υπερτερεί σημαντικά, μπορεί να προκαλέσει εκφυλισμό του ενδομητρίου. Οι υπέρβαρες γυναίκες έχουν υψηλότερα επίπεδα οιστρογόνων από τις γυναίκες με φυσιολογικό βάρος, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση.
Αυτό σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου. Γυναίκες με πολύ πρώιμη πρώτη έμμηνο ρύση, καθυστερημένη εμμηνόπαυση και γυναίκες που δεν είχαν ποτέ παιδιά έχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο. Εδώ παίζει ρόλο ο συνολικός χρόνος έκθεσης στα οιστρογόνα στο ενδομήτριο.
Η γενετική προδιάθεση είναι ένας άλλος παράγοντας κινδύνου. Είναι το σύνδρομο HNPCC (Hereditary Non-Polyposis Colon Cancer Syndrome ή Lynch Syndrome), το οποίο μπορεί να κληρονομηθεί από την επόμενη γενιά με πιθανότητα 50%. Εκτός από τα καρκινώματα του ενδομητρίου, ο καρκίνος του παχέος εντέρου και των ωοθηκών εμφανίζεται συχνά σε αυτές τις οικογένειες. Οι γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία με το φάρμακο ταμοξιφαίνη ως αποτέλεσμα καρκίνου του μαστού έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο της μήτρας.
Η ακτινοθεραπεία στη λεκάνη ή την κοιλιά αυξάνει επίσης τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου. Οι γυναίκες που έχουν διαγνωστεί με άτυπη υπερπλασία του ενδομητρίου έχουν σημαντικό κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του ενδομητρίου. Μετά την εμμηνόπαυση ή μετά την ολοκλήρωση του οικογενειακού προγραμματισμού, συνιστάται η προληπτική υστερεκτομή
( www.krebszentrum.kreiskliniken-reutlingen.de/klinik-gynaekologisches-tumorzentrum/k ).

Τα συμπτώματα του καρκίνου της μήτρας είναι σπάνια στα αρχικά στάδια της νόσου. Σε προχωρημένο στάδιο εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα, όπως ασυνήθιστη αιμορραγία από τον κόλπο. Μερικές φορές υπάρχει επίσης κηλίδωση ή πυώδης έκκριση. Είναι επίσης δυνατός πόνος στην κάτω κοιλιακή χώρα που μοιάζει με τοκετό, καθώς και πόνος στην περιοχή της πυέλου ή στην πλάτη. Ο όγκος μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα όργανα όπως στον κόλπο, το ορθό ή την ουροδόχο κύστη ( https://www.netdoktor.de/opathien/gebaermutterkrebs/symptome/ ).

Η κύρια διαδικασία για τη θεραπεία του καρκίνου της μήτρας είναι η χειρουργική επέμβαση. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου, στη συνέχεια καθορίζεται ποια περαιτέρω στάδια θεραπείας (επικουρική θεραπεία) πρόκειται να πραγματοποιηθούν.

Οι μέθοδοι θεραπείας που είναι δυνατές για την επικουρική θεραπεία είναι οι ακόλουθες: ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία και ενδοκρινική θεραπεία. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης αφαιρούνται η μήτρα, οι σάλπιγγες και οι ωοθήκες. Δεδομένου ότι οι ωοθήκες παράγουν οιστρογόνα, τα οποία προάγουν τους όγκους του ενδομητρίου και δεδομένου ότι αυτά τα όργανα συχνά φέρουν μεταστάσεις, συνιστάται η αφαίρεση των ωοθηκών και των σαλπίγγων. Επιπλέον, εάν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος, αφαιρούνται οι γύρω λεμφαδένες (στη μικρή λεκάνη και κατά μήκος της αορτής μέχρι το επίπεδο των νεφρικών αγγείων), για παράδειγμα εάν ο όγκος αναπτύσσεται γρήγορα και εκφυλίζεται ιδιαίτερα ή εάν ο όγκος συνεχίζεται να αναπτυχθεί στους μύες της μήτρας.

Εάν σπάνια προσβάλλονται γειτονικά όργανα όπως η ουροδόχος κύστη ή το ορθό, μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν μερικώς ή πλήρως και αυτά τα όργανα. Εάν ο όγκος ανακαλυφθεί έγκαιρα, συνήθως αρκεί η χειρουργική επέμβαση. Σε προχωρημένο στάδιο της νόσου, συχνά χρησιμοποιείται ακτινοθεραπεία ή/και χημειοθεραπεία μετά την επέμβαση για την καταστροφή των εναπομεινάντων καρκινικών κυττάρων και τη μείωση του κινδύνου υποτροπής.
Εάν η νόσος είναι πιο προχωρημένη όταν τεθεί η διάγνωση, όχι μόνο η χειρουργική επέμβαση, αλλά ένας συνδυασμός ακτινοβολίας και χημειοθεραπείας είναι η θεραπεία εκλογής. Η ακτινοθεραπεία στοχεύει στην καταστροφή των κακοήθων κυττάρων. Συνήθως ακτινοβολείται από μέσα (μέσω του κόλπου) και έξω (από το κοιλιακό τοίχωμα).
Επιπλέον, ολόκληρη η περιοχή της πυέλου μπορεί επίσης να αντιμετωπιστεί από έξω με ακτίνες υψηλής ενέργειας (εξωτερική ή διαδερμική ακτινοβολία), πιθανώς και στα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα εάν επηρεάζονται πολλοί λεμφαδένες ή εάν ο όγκος είναι πολύ προχωρημένος. Οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας εξαρτώνται από την ποσότητα της ακτινοβολίας. Λόγω της καταστροφικής επίδρασης στους βλεννογόνους, μπορεί να εμφανιστεί φλεγμονή της ουροδόχου κύστης και ειδικότερα των εντέρων. Χρόνια διάρροια και συμπτώματα ευερέθιστου εντέρου εμφανίζονται στο 10 έως 20% των περιπτώσεων.
Μετά την ακτινοβολία, ο κολπικός ιστός είναι πιο ευαίσθητος και ευαίσθητος σε λοιμώξεις. Η παρατεταμένη ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει οίδημα στα πόδια (λεμφικό οίδημα). Η επικουρική χημειοθεραπεία μπορεί να είναι εναλλακτική ή συμπλήρωμα της επικουρικής ακτινοθεραπείας σε ορισμένα στάδια. Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία μεταστάσεων και για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε προχωρημένη νόσο (ανακουφιστική θεραπεία).
Χρησιμοποιείται επίσης όταν η νόσος εξελίσσεται υπό ορμονοθεραπεία (ενδοκρινική θεραπεία) ή όταν ο όγκος δεν έχει θέσεις δέσμευσης (υποδοχείς) για τις ορμόνες. Ο φυσιολογικός ιστός, ο οποίος αναγεννάται γρήγορα, καταστρέφεται επίσης από την κυτταροστατική θεραπεία. Αυτό επηρεάζει κυρίως τους βλεννογόνους του στομάχου και των εντέρων, το σύστημα αιμοποίησης στο μυελό των οστών και τα κύτταρα της ρίζας της τρίχας. Πιθανές παρενέργειες είναι ναυτία, έμετος, διάρροια, τριχόπτωση και αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις.
Η ορμονοθεραπεία (ενδοκρινική θεραπεία) χρησιμοποιείται για τον καρκίνο της μήτρας που έχει ήδη δώσει μεταστάσεις σε άλλα όργανα. Η προγεστίνη χρησιμοποιείται σε πολύ υψηλές δόσεις. Ως ανταγωνιστής των οιστρογόνων, αυτή η ορμόνη αναστέλλει την ανάπτυξη του όγκου που προέρχεται από την επένδυση της μήτρας. Εάν η ασθένεια ανταποκρίνεται καλά, μπορεί να πραγματοποιηθεί μακροχρόνια θεραπεία για μη επιθετικούς όγκους. Επομένως, σε περίπτωση μεταστάσεων που προκαλούν σοβαρά συμπτώματα (π.χ. δύσπνοια), πραγματοποιείται πρώτα χημειοθεραπεία. Οι όγκοι που είναι πολύ επιθετικοί βρέθηκε ότι δεν ανταποκρίνονται κυρίως στην ενδοκρινική θεραπεία. Ανεπιθύμητες ενέργειες υπάρχουν και με την ορμονοθεραπεία
παρενέργειες. Τα πιο συνηθισμένα είναι η αύξηση βάρους και η ναυτία. Η ορμονική θεραπεία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων αίματος (θρόμβωση και πνευμονική εμβολή) ( http://www.krebsgesellschaft.de/onko-internetportal/basis-information-krebs/krebsarten/gebaermutterkoerperkrebs/therapie/html ).

Μια άλλη μέθοδος θεραπείας είναι τα δενδριτικά κύτταρα. Τα καρκινώματα της μήτρας ανταποκρίνονται στα δενδριτικά κύτταρα. Κλινικές μελέτες αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα των δενδριτικών κυττάρων. Η θεραπεία είναι καλά ανεκτή καθώς δεν υπάρχουν παρενέργειες εκτός από συμπτώματα γρίπης που υποχωρούν εντός 48 ωρών. Ρευματοειδής αρθρίτιδα παρατηρήθηκε μόνο σε μία περίπτωση.